Towarzystwo Przyjaciół
Grodna i Wilna
Oddział we Wrocławiu

Jarosław Marek Rymkiewicz (1935-2020)

© Fot. Mariusz Kubik (Warszawa, 21 maja 2006)

Jarosław Marek Rymkiewicz (1935-2020) – poeta, eseista, dramaturg,
tłumacz i krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych.

I. Zbiory wierszy

Tomiki poetyckie

• Konwencje, Łódź: Wydaw. Łódzkie, 1957.

• Człowiek z głową jastrzębia, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1960.

• Metafizyka, Warszawa: Czytelnik, 1963.

• Animula, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1964.

• Anatomia, Warszawa: Czytelnik, 1970.

• Co to jest drozd, Warszawa: Czytelnik, 1973.

• Thema regium, Warszawa: Czytelnik, 1978.

• Ulica Mandelsztama i inne wiersze z lat 1979-1983, Kraków: [s. n.], 1983.
  Ulica Mandelsztama i inne wiersze z lat 1979-1985, Kraków: Arka, 1992.
  Ulica Mandelsztama, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2012.

• Mogiła Ordona i inne wiersze z lat 1979-1984, Warszawa: Przedświt: Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy, 1984.

• Moje dzieło pośmiertne, Kraków: Znak, 1993.

• Znak niejasny, baśń półżywa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, cop. 1999.

• Zachód słońca w Milanówku, Warszawa: Sic!, cop. 2002.
  Wyd. 2: Warszawa: "Sic!", 2002. Wyd. 3: Warszawa: Sic!, 2013.

• Do widzenia gawrony, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2006.

• Pastuszek Chełmońskiego, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, cop. 2014.

• Koniec lata w zdziczałym ogrodzie, Warszawa: Wydawnictwo "Sic!", 2015.

• Metempsychoza : druga księga oktostychów, Warszawa: Fundacja Evviva L'arte, 2017.

 

Poezje wybrane

• Wybór wierszy, Warszawa: Czytelnik, 1976.

• Poezje wybrane, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydaw., 1981.

• Liryki najpiękniejsze, wybór Aleksander Madyda, Toruń: Algo; 2001.

• Cicho ciszej : wybrane wiersze z lat 1963-2002, Warszawa: Wydaw. Sic!, 2003.

• Wiersze polityczne, Warszawa: "Sic!", 2010.

• Kolęda księdza Baki oraz inne wiersze z lat młodości, Warszawa: Fundacja Eviva L'arte, 2018.

 

II. Książki eseistyczne

 

Szkice historycznoliterackie

• Czym jest klasycyzm?: manifesty poetyckie, Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy, 1967.

• Myśli różne o ogrodach: dzieje jednego toposu, Warszawa: Czytelnik, 1968.
  Wyd. 1 w tej ed.: Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2010.

• Aleksander Fredro jest w złym humorze, Warszawa: Czytelnik, 1977.
  Wyd. 2: Warszawa: Czytelnik, 1982.

• Juliusz Słowacki pyta o godzinę, Warszawa: Czytelnik, 1982.
  Wyd. 2: Warszawa: Czytelnik, 1989.
  Wyd. 1 w tej ed.: Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2014.

• Wielki książę: z dodaniem rozważań o istocie i przymiotach ducha polskiego,Warszawa:
  Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
  Chotomów: Verba, 1991.
  Wyd. 1 w tej ed. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2011.
  Warszawa: [wydawca nieznany], 2015 (Czyta: Maciej Rayzacher. 1 karta pamięci SDHC).

• Żmut, Paryż: Instytut Literacki, 1987. [Warszawa]: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1987.
  Warszawa: Czytelnik, 1991.
  Wyd. 4, przejrz. i popr. przez aut., Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2005.

• Baket, Londyn: Aneks, 1989.
  Wyd. 2: Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1991.

• Kilka szczegółów, [Kraków]: Wydawnictwo Arcana, 1994.

• Do Snowia i dalej..., Kraków: Arcana, 1996.
  Wyd. 2: Warszawa: Fundacja Evviva L’Arte, 2019.

• Wieszanie, Warszawa: Wydawnictwo "Sic!", 2007.
  Wyd. 2: Warszawa: Wydawnictwo "Sic!", 2011.

• Kinderszenen, Warszawa: Wydawnictwo "Sic!", 2008.

• Samuel Zborowski, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2010.
  Warszawa: [wydawca nieznany], 2012 (Czyta: Maciej Rayzacher. 1 karta pamięci SDHC).

• Głowa owinięta koszulą, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2012.

• Reytan: upadek Polski, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2013.

• Przez zwierciadło, Kraków: Znak, 2003.
  Wyd. 2: Warszawa: Fundacja Evviva l'Arte, 2016.

• Adam Mickiewicz odjeżdża na żółtym rowerze, Warszawa: Fundacja "Evviva L'arte", 2018.
  Wyd. 2: Warszawa: Fundacja "Evviva L'arte", 2021.

 

Powieści

• Rozmowy polskie latem 1983 (fragmenty powieści), Paryż: Instytut Literacki, 1984.
  Rozmowy polskie latem 1983, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza N, 1984.
  Warszawa: Świat Książki, 1996. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1998.
  Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1989. Białystok: Zakłady Wydawnicze "Versus", 1991.
  Warszawa: Świat Książki, 2003. Warszawa: Bellona: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2009.
  Przekłady:
  Conversations au bord du lac: un été 1983 en Pologne: roman; trad. du pol. par Véronique Patte, [Paris]: Robert Laffont, cop. 1994; Polnische Gespräche im Sommer 1983: Roman; aus dem Poln. von Esther Kinsky; mit einem Nachw. von Włodzimierz Bolecki, Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1995.

• Umschlagplatz, Paryż: Instytut Literacki, 1988.
  Wyd. 2: Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1988.
  Wyd. 1 krajowe w oficjalnym obiegu: Gdańsk: Oficyna Wydawnicza, 1992.
  Przekłady:
  La dernière gare: Umschlagplatz; trad. du pol. par Véronique Patte; préf. de Henri Raczymow, Paris: Éditions Robert Laffont, 1989; Umschlagplatz; aus dem Poln. von Martin Pollack, Berlin: Rowohlt, 1993.

 

Encyklopedie

• Leśmian: encyklopedia, Warszawa: Wydawnictwo "Sic!", cop. 2001.
  Warszawa: Fundacja "Eviva L'arte", 2021.

• Mickiewicz – encyklopedia, Jarosław Marek Rymkiewicz [et al.], Warszawa:
  Horyzont - Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, 2001.
  Mickiewicz : encyklopedia, Jarosław Marek Rymkiewicz [et al.], Warszawa: Świat Książki, 2010.

• Słowacki: encyklopedia, Warszawa: Sic!, 2004.

• Wielka encyklopedia Polski, t. 1- [słowo wstępne Jarosław Marek Rymkiewicz;
  zespół red. Monika Karolczuk-Kędzierska (red. nacz.) et al.; aut. esejów Maria Baścik et al.;
  aut. haseł Janusz Antos et al.], Kraków: Wydaw. Ryszard Kluszczyński, 2004 -.
   

 

Wywiady (rozmowy)

• Jacek Trznadel, Hańba domowa: rozmowy z pisarzami, Paryż: Instytut Literacki, 1986
  (Wyd. 2 foto-offsetowe. Paryż: Instytut Literacki, 1988. Rozmowy ze Zbigniewem Kubikowskim,
  Jerzym Andrzejewskim, Wiktorem Woroszylskim, Witoldem Wirpszą, Jarosławem Markiem Rymkiewiczem,
  Julianem Stryjkowskim, Jackiem Bocheńskim, Zbigniewem Herbertem, Marianem Brandysem,
  Andrzejem Braunem, Janem Józefem Lipskim, Janem Józefem Szczepańskim).
  Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1986. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1987.
  Wyd. 5, popr. i rozsz. Lublin: Wydawnictwo "Test"; Białystok: Zakłady Wydawnicze "Versus", 1990.
  Wyd. 6, przejrz. i rozsz. Lublin: Wydawnictwo Paweł Skokowski, 1993. Warszawa: AWM Morex, 1994.
  Wyd. nowe, rozsz. Warszawa: Świat Książki, 1996.
  Wyd. nowe, rozsz. Warszawa: Agencja Wydawnicza MOREX, 1997.
  Wyd. nowe rozsz. Warszawa: Wydawnictwo Antyk - Marcin Dybowski, 2006.

• Mickiewicz czyli Wszystko: z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem rozmawia Adam Poprawa,
  Warszawa: Open, 1999.

• Rozmowy polskie w latach 1995-2008, Warszawa : Wydawnictwo "Sic!", 2009.

• Poeta pozwany; scen. i reż. Grzegorz Braun, [Warszawa]:
  Niezależne Wydawnictwo Polskie: Film Open Group, 2012.

• Filary niepodległości. 2: Wiesław Chrzanowski, Andrzej Duda, Marek Jędraszewski,
  Jarosław Kaczyński, Lech Kaczyński, Antoni Macierewicz, Mateusz Morawiecki,
  Jan Olszewski, Jarosław M. Rymkiewicz, Anna Walentynowicz;
  rozmawia Andrzej Nowak, Kraków: Biały Kruk, 2018.

 

III. Sztuki teatralne

• Eurydyka, czyli każdy umiera tak, jak mu wygodniej ("Dialog" 9/1957)

• Odys w Berdyczowie ("Dialog" 3/1958)

• Król w szafie ("Dialog" 6/1960)

• Lekcja anatomii profesora Tulpa: według Rembrandta ("Dialog" 7/1964).
  Zob. też: Lekcja anatomii profesora Tulpa według Rembrandta - Jarosław Marek Rymkiewicz,
  [red. programu Ireneusz Kasprzysiak], [Tarnów: Państwowy Teatr Ziemi Krakowskiej
  im. Ludwika Solskiego, 1974].

• Kwiat nowy starych romanc czyli Imitacje i przekłady hiszpańskich romances,
  Warszawa: Czytelnik, 1966.

• Kochankowie piekła: tragifarsa w dwóch aktach według Calderona (1972),
  Warszawa: Czytelnik, 1975).

• Król Mięsopust, 1970 (wydana przez Wydawnictwo Łódzkie wraz z komedią Porwanie Europy w 1977);
  Król Mięsopust; Porwanie Europy, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1977.
  Zob. też: Jarosław Marek Rymkiewicz - Król Mięsopust [red. programu Krystyna Pistl]. Stary Teatr im. H. Modrzejewskiej w Krakowie, Kraków: Stary Teatr im. H. Modrzejewskiej w Krakowie, 1970;
  Król Mięsopust - Jarosław Marek Rymkiewicz: Teatr Dramatyczny m. st. Warszawy, [Warszawa: Teatr Dramatyczny m. st. Warszawy, 1971]; Król mięsopust - J. M. Rymkiewicz: żart zapustny w 2 aktach [Teatr Ziemi Opolskiej],
  [Opole: Teatr Ziemi Opolskiej, 1972].

• Porwanie Europy, 1971 (wydana przez Wydawnictwo Łódzkie wraz z komedią Król Mięsopust w 1977).

• Niebiańskie bliźnięta, 1973 ("Dialog" 10/1973).

• Ułani, 1975 (wydane wraz z komedią Dwór nad Narwią jako Dwie komedie przez Wydawnictwo Czytelnik w 1980); Dwie komedie, Warszawa: Czytelnik, 1980.
  Zob. też: Jarosław Marek Rymkiewicz – Ułani. Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie; [red. Hanna Sarnecka-Partyka]. Kraków: Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie, 1975; Ułani - Jarosław Marek Rymkiewicz : komedia serio w 3 aktach [red. programu Maria Dworakowska; Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu], [Toruń: Teatr im. Wilama Horzycy, 1982] oraz Huláni: vážně myšlená komedie o 3 dějstvích : Jarosław Marek Rymkiewicz; přel. Erich Sojka, Praha: Dilia, 1976.

• Dwór nad Narwią, 1979 (wydane wraz z komedią Ułani jako Dwie komedie przez Wydawnictwo Czytelnik w 1980).

• Dwór nad Narwią: dramaty; wybór i wstęp Tomasz Bocheński; opracowanie tekstów
  Blanka Mieszkowska, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo, 2016
  (zawartość: Lekcja anatomii profesora Tulpa (według Rembrandta); Król Mięsopust; Ułani; Dwór nad Narwią).

Przekłady

• Wallace Stevens (1879-1955): Wiersze; wybór, przekł. i słowo wstępne Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969.

• Niewidzialna kochanka czyli Hiszpańskie czary - Pedro Calderon de la Barca = (La dama duende),
  Teatr Ludowy, Warszawa: Państwowy Teatr Ludowy, [1970].
  Niewidzialna kochanka czyli Hiszpańskie czary - Pedro Calderon: komedia w trzech dniach z piosenkami = (La dama duende) : Państwowy Teatr Nowy w Zabrzu, [Zabrze: Państwowy Teatr Nowy, 1974].
  Zob. też: La dame duende, czyli niewidzialna dama, czyli hiszpańskie czary (Pedro Calderon de la Barca).
  Teatr Telewizji; data premiery: 10 marca 1969.

• Pedro Calderón de la Barca: Życie jest snem; imitował Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
  Zob. też: Pedro Calderon de la Barca - Życie jest snem = La vida es sueño: redakcja programu
  Joanna Cieplińska, Gdynia: Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni, 2003.

• Don Pedro Calderon de la Barca: Księżniczka na opak wywrócona; imitował Jarosław Marek Rymkiewicz;
  il. Olgi Siemaszko, Warszawa: Czytelnik, 1974.
  Zob. też: Pedro Calderon de la Barca - Księżniczka na opak wywrócona = La señora y la criada:
  Teatr Wybrzeże; imitował Jarosław Marek Rymkiewicz, Gdańsk: Teatr Wybrzeże, 1970.
  Pedro Calderon de la Barca - Księżniczka na opak wywrócona: Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna. Teatr PWST, Kraków: PWST im. L. Solskiego, 1970. Pedro Calderon de la Barca - Księżniczka na opak wywrócona:
  Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna. Wydziały Zamiejscowe we Wrocławiu.
  Teatr PWST, Wrocław: PWST im. L. Solskiego. Wydziały Zamiejscowe, 2002.

• Osip Mandelsztam: Trzydzieści trzy wiersze i kilka fragmentów; przekł. i koment. Jarosława Marka Rymkiewicza, Kraków: Arkana, 2003.

• Osip Mandelsztam: 44 wiersze i kilka fragmentów; przekłady i komentarze Jarosława Marka Rymkiewicza, Warszawa: Sic!, 2009.

• Gustave Flaubert: Trzy baśnie; w przekł. Renaty Lis i Jarosława Marka Rymkiewicza, Warszawa:
  Wydawnictwo Sic!, 2009.

• Federico García Lorca: Śpiewak cygańskich romansów; przekł. i koment. Jarosława Marka Rymkiewicza,
  Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2011.

• Federico García Lorca: Wiersze i wykłady; wstęp i opracowanie Justyna Ziarkowska;
  wybór przekładów Marcin Kurek; przekład: Mikołaj Bieszczadowski, Leszek Engelking,
  Jerzy Ficowski, Irena Kuran-Bogucka, Marcin Kurek, Jacek Lyszczyna, Józef Łobodowski,
  Czesław Miłosz, Feliks Netz, Maria Orzeszkowska-Szumowska, Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Włodzimierz Słobodnik, Zofia Szleyen, Jan Winczakiewicz,
  Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2019.

 

IV. Posłowie, słowo wstępne, redakcja

• Artur Międzyrzecki: Poezje; wyboru dokonał aut. ; przedm. Jarosława Marka Rymkiewicza,
  Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy, 1980.

• Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz; [posł. Jarosław Marek Rymkiewicz],
  Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1995.
  Wyd. 1, w tej edycji. Wyd. 2., w tej edycji: Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1999.
  Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1997. Wyd. 1 w tej ed.

• Adam Mickiewicz: Dziady; posł. Jarosław Marek Rymkiewicz, Warszawa: Świat Książki, 1998.
  Warszawa: Świat Książki, 2001. Warszawa: Świat Książki, 2004.

• Adam Mickiewicz: Wiersze i powieści poetyckie; wybór, układ i posł. Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Warszawa: Świat Książki, 1998.Warszawa: Świat Książki, 2001. Warszawa: Świat Książki, 2004.

• Juliusz Słowacki: Dramaty; wybór, układ i posł. Jarosław Marek Rymkiewicz, Warszawa: "Świat Książki", 1999.

• Juliusz Słowacki: Wiersze i poematy; wybór, układ i posł. Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Warszawa: "Świat Książki", 1999.

• Aleksander Fredro: Komedie; wybór i posł. Jarosław Marek Rymkiewicz,
  Warszawa: Świat Książki, 2000 (Trzy po trzy oraz Zapiski starucha).

• 1863: Eliza Orzeszkowa, Stefan Żeromski; z aneksami Andrzeja Nowaka i Jarosława Marka Rymkiewicza, Warszawa: Sic!, 2013.

 

Wybór opracowań

• Jarosław Michalak, Prywatne śledztwo: Jarosław Marek Rymkiewicz pisze o Mickiewiczu, "Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie" Nr 33 (1601), Wrocław 1994, s. 197-204.

• Krystyna Latawiec, Dramat poetycki po 1956 roku: Jarosław M. Rymkiewicz, Stanisław Grochowiak, Tymoteusz Karpowicz, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2007.

• Grzegorz Marzec, Hermeneuta i historia: Jarosław Marek Rymkiewicz w bakecie,
  Warszawa: Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2012.

• Spór o Rymkiewicza: wybór publicystyki, pod red. Tomasza Rowińskiego, Warszawa: Fronda PL, cop. 2012 (Dysk optyczny DVD zawiera: film Grzegorza Brauna "Poeta pozwany").

• Dominik Krzysztof Chwolik, Rymkiewicz: dopowiedzenia, Katowice:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2016.

• Marzena Woźniak-Łabieniec, Jarosław Marek Rymkiewicz: metafizyka, Łódź:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2017.

• Iwona Puchalska, Romantyzm nowoczesny, romantyzm współczesny: Schubert poetów polskich XX wieku (Stanisław Barańczak, Jarosław Marek Rymkiewicz), [w:] (Bez)kres romantyzmu: nowoczesność w romantyzmie - romantyzm w nowoczesności, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 79-95.

• Joanna Lichocka, Rymkiewicz: genealogia, Warszawa: Evviva L'arte, 2021.

(Bibliografia podmiotu : wybór i opracowanie – Marian Pacholak)

Zob. też:
Katarzyna Batora, Jarosław Marek Rymkiewicz, [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury.
Słownik biobibliograficzny, t. VII: R–Sta (red. Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan), Warszawa 2001, s. 142–146;
publikacja dostępna [14.02.2022] w Internecie – https://fbc.pionier.net.pl/id/nnRWqxT

Jarosław Marek Rymkiewicz :
Katalog Biblioteki Narodowej – https://www.bn.org.pl/
NUKAT – http://katalog.nukat.edu.pl/search/query?theme=nukat